Baki Kalan Bu Kubbede Bir Hoş Sada İmiş

Baki kalan bu kubbede bir hoş sada imiş meğer sözü, edebiyatımızın ünlü şairlerinden Baki tarafından yazılan ünlü bir şiirin ünlü bir dizesidir. Bu mısra; bir gün hepimizin ölüp gideceğimiz, taş çatlasa bir metreküp mezara gömüleceğimiz ve dünyadan;

✅ Ne paramızı
✅ Ne güzelliğimizi
✅ Ne gücümüzü
✅ Ne de başka bir şeyimizi

Yanımıza alabileceğimizi ifade ediyor. Geride sadece yaptıklarımızın kalacağı da ‘hoş bir sada’ ile ifade ediliyor. Bu her ne kadar bir nevi taziye dersi gibi olmuş olsa da her insanın farkında olması gereken bir şey… Aslında şu karikatür bu dizenin resmedilmiş halidir diyebiliriz:

Hem bu karikatürde, hem bu sözde dünyadan geriye kalan hayırla anılmanın yani hoş bir seda bırakmanın önemi çok güzel ifade edilmiş. Bu sözün geçtiği beyit ise şu şekildedir:

Âvâzeyi bu âleme Dâvûd gibi sal/
Bâkî kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş
(Bu âleme Hz. Davud gibi bir ses bırak¸
Çünkü bu dünyada kalıcı olan güzel bir sestir.)
(-Baki)

.#. Usta Yetenek Baki: Bu beyitte kullanılan tevriyeli (çok anlamlı) anlatım ve üstelik bunun akıcı olması Baki’nin şairlik kudretinin kanıtı gibidir. Şair bir yandan kendi şairlik yeteneğine atıfta bulunurken, diğer yandan da dünyeviliğe işaret etmektedir.

Baki, yaşadığı dönemde çok sevdiği bir padişah olan Kanuni Sultan Süleyman’a da bakın, (sanırsam o öldükten sonra) benzer minvalde ne demiş:

Buna çarh-ı felek derler, ne sen bâkî ne ben bâkî
(Buna kader derler, ikimiz de bu dünyada kalıcı değiliz.)

.#. Anlatılmak İstenen: Sevgili dost, kim kazandı? Atom bombasını Hiroşima’ya atan mı? Everest’in tepesine ilk kez varan mı? Doksanıncı dakikada maçı alan mı? Diriler mi, ölüler mi? Çobanlar mı, sürüler mi? Efendiler mi, köleler mi? Kim kazandı? Sevgili dost, herkes kaybetti. Ölüm kazandı. Mezar taşlarına: “Huve’l-Bâki” kazındı.

➽ Baki’nin yazdığı bu mısranın ete kemiğe bürünmüş halleri, bizzat hayat dersi niteliğinde yüze vurulabilecek cinsleri de mevcuttur. Bu konuda güzel bir örneği “Vehbi Koç’un Vasiyeti: Öbür Tarafa Bir Çift Çorap Bile Götüremedim” adlı yazımızda bulabilirsiniz.