Sağlıklı Yaşam

Kaya Tuzu Nedir? Kaya Tuzunun Faydaları Nelerdir?

Kaya tuzu nedir, kaya tuzu ne işe yarar, kaya tuzunun faydaları nelerdir, kristal kaya tuzu nasıl kullanılır, kaya tuzu nerelerde kullanılır ve kaya tuzu alırken nelere dikkat etmeliyiz gibi soruların cevapları ile çarpıcı bilgiler bu yazıda!

📌 Kaya Tuzu Nedir: Genellikle tuzlu suların buharlaşmasıyla oluşan tortul kayaçlardan meydana gelen, sodyum klorürün mineral formuna verilen isimdir. Kaya tuzları genellikle renksiz veya sarı renkli olmakla beraber yapısındaki yabancı maddelerin miktarına ve türüne bağlı olarak açık mavi, koyu mavi veya pembe gibi farklı renklerde de olabilir. Doğal ve rafine edilmemiş kaya tuzlarının pek çok faydası bulunmaktadır ve bu sebeple tarih boyunca nice savaşların sebebi olmuşlardır.

Canlıların vücutları bir fabrika gibidir ve bu fabrikanın işçileri olan enzimler çalışmak için genellikle bir minerale veya bir vitamine ihtiyaç duymaktadırlar. Fakat bilimsel araştırmalara göre günümüz şartlarında çeşitli sebeplerden ötürü yeterince mineral alınamamaktadır. Örneğin meyve ve sebzelerin besleyicilik değerleri geçtiğimiz 100 yılda ciddi oranda düşmüştür. İşte kaya tuzları da vücudun mineral ihtiyacını gidermek amacıyla tüketilmektedir.

Kaya Tuzu Nedir, Kaya Tuzu Ne İşe Yarar, Kaya Tuzu Nerelerde Kullanılır, Kaya Tuzunun Faydaları Nelerdir, İşte Bu Yazıda!

Kaya Tuzunun Faydaları Nelerdir?

Doğal Mineral Deposu: Kaya tuzu doğal bir mineral cevheri gibidir. Bilim insanlarına göre vücudumuzun düzenli olarak alması gereken 92 farklı element bulunmakla beraber kaya tuzunda bu 92 farklı mineralin 84 tanesi bulunmaktadır. Üstelik araştırmalara göre ortak bulunan mineraller de yine kaya tuzunda daha yüksek miktarlarda bulunmaktadır. Kaya tuzlarının vücudun mineral ihtiyacını karşılamak için ideal bir besin maddesi olduğu kaya tuzu analiz raporlarında da görülebilir. Mineral eksikliği durumunda vücut işlevini tam verimli bir şekilde yerine getiremeyeceği için bağışıklık sistemi zayıflayacaktır. (Ama yeterli iyot bulunmayabilir!)
(Ayrıca Bakınız: Bağışıklık Sistemi Neden Zayıflar? [Zayıf Bağışıklık Belirtileri])

Pembe Himalaya TuzuRafine Sofra Tuzu
Kalsiyum (mg)1.60.4
Potasyum (mg)2.80.9
Magnezyum (mg)1.060.01
Demir (mg)0.030.01
Sodyum (mg)368381
Tablo: Sofra ve Kaya Tuzlarındaki Mineral Miktarlarının Karşılaştırılması (1)

Radyasyon Emicilik: Kaya tuzu, radyasyon emici özellik göstermektedir. Bu sebeple özellikle nükleer santrallerin dışarısına radyasyon yayılımını azaltmak için kaya tuzu izolasyonu yapılmaktadır. Bu durum kaya tuzu lambası sektörünün doğmasını ve bu sektörün tüm dünya çapında meşhur olmasını sağlamıştır. Kalite, görsellik ve uygun fiyatı bir arada bulabileceğimiz kaya tuzu lambalarının faydaları şu görseldeki gibidir:
(Ayrıca Bakınız: Radyasyon Nasıl Atılır? [Radyasyon Detoksu])

Ayrıca kaya tuzu lambalarının negatif iyon ürettiği düşünülmektedir. (3) araştırmaların sonuçları negatif iyonların faydalarına benzemektedir. (1) (2)

Solunum Yolların İyi Gelmesi: Kaya tuzu havadaki kötü ve ağır enerjiye neden olan pozitif iyonları yok edip, negatif iyon yayarak canlılara rahatlama hissi verir. Örneğin 2. Dünya Savaşı esnasında, mağaralarda saklanan askerler nefes alma konusunda ciddi rahatlık yaşamışlardır. Bu sebeple Azerbaycan gibi kimi ülkelerde turistik mağara otelleri dahi bulunmaktadır.

Pek Çok Derde Deva Olması: Kaya tuzu vücudun neredeyse tüm sistemleriyle ilgili sorunlara devadır. Örneğin stresi azaltır, minerallerin emilimini kolaylaştırır, kan dolaşımını hızlandırır, kemik ağrılarına iyi gelir, diş beyazlatmada kullanılır, yaşlanma etkilerini azaltır, kan şekerini dengeler, iştahı arttırır, bağışıklık sistemini güçlendirir. ABD’de Lowa Üniversitesi’nde hazırlanan bir raporda, tuzun doğal bir antidepresan olabileceği görüşüne yer verilmiştir.
(Ayrıca Bakınız: Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlendirilir?)

Not: Doğal kaya tuzları rafine edilmiş tuzlar gibi yoğun tat içermezler. Ayrıca doğal kaya tuzları rafine edilmiş tuzlara göre daha iri ve kristalize yapıda olduğu için yemeklerde eritmesi daha zordur. Üstelik doğal kaya tuzları katkısız olduğu için topaklanma sorunu görülebilir. Ancak tüm bunların ürünün doğallığından ve sağlıklı oluşundan kaynaklandığı unutulmamalıdır. Zira turşudaki maydanozu çürümekten koruyan kaya tuzu insanları ve organlarını kim bilir nasıl korur?

Kristal Kaya Tuzu Nasıl Kullanılır?

Tuz günlük bir ihtiyaç olduğu ve canlıların sağlığı için oldukça önemli bir besin maddesi olduğu için düzenli bir şekilde tüketilmesi gerekir. Rafine edilmemiş kaya tuzu ise tuzun işlenmemiş doğal hali olduğu için önemli bir sağlıklı beslenme alışkanlığıdır. Ancak kaya tuzları genellikle iri kristaller halinde olduğu için seramik vb. bıçaklara sahip olan özel değirmenler aracılığı ile öğütülerek küçük ve ince hale getirilmesi gerekebilir. Örneğin:
(Ayrıca Bakınız: Sağlıklı Beslenme Önerileri ve Sağlıklı Beslenmenin Önemi)

Sofrada Öğütme Kristal Kaya Tuzu Nasıl Kullanılır? [Örnek]
Sofrada Öğütme Kristal Kaya Tuzu Nasıl Kullanılır? [Örnek]

Kaya tuzu sulu yemeklerde vb. yemeği düzenli olarak karıştırmak şartıyla öğütülmeden de kullanılabilir. Burada küçük maddelerin daha çabuk çözündüğü unutulmamalıdır. Ayrıca kaya tuzu çok fazla tuz tadı vermez ancak mineral ihtiyacını son derece başarılı bir şekilde karşılar. Kaya tuzlarının farklı kullanım şekilleri ve farklı kullanım amaçları da (banyo vb.) mevcuttur.

Uyarı: Himalaya kaya tuzu doğadaki en saf tuzdur. Pembe – beyaz renklere sahip tuzlar dünya genelinde meşhur olan Himalaya tuzlarıdır. Pembe renkli olanları demir içerirler. Ancak bazı uzmanlar koyu pembe renkli tuzların ağırlıkla yemekten ziyade banyoda kullanılmasını önermektedirler. Çünkü demir elementinin az oluşu tedavi edilebilirken fazlalığı ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır.

Rafine Tuzlar ve Doğal Kaya Tuzları Arasındaki Farklar Nelerdir?

• Rafine edilen tuzlar uğradıkları işlemler sonucunda kimi özelliklerini kaybederler. Bu sebeple rafine tuzları beyazlatmak ve akışkan hale getirmek (yani topaklanmasını önlemek) için çeşitli katkı maddeleri konulmaktadır. Ürün ambalajlarında da görülebileceği üzere bu maddelerden birisi de E-536 yani potasyum ferro siyanürdür.

Rafine Tuzlara Topaklanmayı Önleyici Olarak Potasyum Ferro SİYANÜR [E-536] Katılabilmektedir
Rafine Tuzlara Topaklanmayı Önleyici Olarak Potasyum Ferro SİYANÜR [E-536] Katılabilmektedir

• Rafine tuz tuzun işlenmiş, yapay, suni formu iken kristal kaya tuzu (genellikle) tuzun doğal ve işlenmemiş formudur. Bu sebeple kaya tuzunda insan vücudunun ihtiyaç duyduğu 92 mineralin 84’ü varken, rafine tuzlarda sadece 4-5 element bulunmaktadır. Çünkü rafine tuzlar üretilirken 801 °C sıcaklığa maruz bırakılma ciddi işlemlere maruz kalmaktadırlar.

• Kaya tuzu yer yüzünden değil, yer altındaki mağaralardan çıkarıldığı için genellikle diğer kaynaklara göre daha temizdir. Örneğin Türkiye’nin tuz ihtiyacının çoğu Tuz Gölünden karşılanır. Fakat Tuz Gölü’ne 2010’lu yılların başında Konya’nın kimi ilçelerinin kanalizasyonlarının döküldüğü ile ilgili haberlerin çıktığını ve hatta bu konunun 2020 yılında meclis gündemine dahi taşındığını biliyor muydunuz?

Tuz Gölüne Akan Kanalizasyon Haberlere Dahi Konu Olmuştur [Tarih: 2020 Şubat]
Tuz Gölüne Akan Kanalizasyon Haberlere Dahi Konu Olmuştur [2020 Şubat]

• 1924 yılından itibaren rafine tuzlar üretilirken bir halk sağlığı tedbiri olarak genellikle ek iyot takviyesi yapılmaktadır. Fakat doğal kaya tuzu hiçbir işleme tabi tutulmaz ve zaten yapısında doğal olarak iyot bulunmaktadır. Ancak bu bütün tuzlar için geçerli değildir. Ayrıca rafine tuzlarda sağlık açısından ciddi riskleri olan mikroplastikler bulunmaktadır.

Uyarı: Kaya tuzları rafine tuzların aksine pek çok minerali içerseler de sodyum ve klor haricindeki toplam mineral oranı %0.5 ile %2.5 arasındadır. Ayrıca tüm kaya tuzları iyot içermez, içerseler bile iyot ihtiyacı karşılama konusunda yeterli olmayabilir. Bu sebeple ek tedbirlere başvurmak akıllıca olabilir. (“Örnek“) Terleme işlemi sırasında ağır metaller ve toksinler ile beraber ne yazık ki vitamin ve mineraller gibi faydalı bileşenler de vücuttan atılmaktadır. Bu sebeple terledikten sonra beslenme gibi yöntemlerle vitamin ve mineral alımına önem verilmelidir. Örneğin ölçüsüne uygun bir şekilde doğal zengin mineralli maden suyu veya doğal kaya tuzu tüketmek düşünülebilir.

Görsel: Tüm Kaya Tuzlar İyot İçermez [Kanıt]
Görsel: Tüm Kaya Tuzlar İyot İçermez [Kanıt]

• Rafine tuzlar kan basıncını ciddi şeklinde yükseltirken, kaya tuzlarının o kadar zararlı etkileri olmaz. Rafine tuzlar ödeme sebep olurken, kaya tuzları anti-ödem özelliğindedir yani kaya tuzları ödemi önler. Ayrıca kaya tuzları rafine tuzlara göre daha doğal ve daha faydalıdır.

• Kaya tuzu ile rafine tuzun üretim ve işlenme aşamaları da farklılık göstermektedir. Örneğin büyük tuz parçaları, kaya tuzu üretilirken genellikle fiziksel yöntemlerle kırılırken; rafine tuz üretilirken fiziksel ve kimyasal işlemler (yüksek sıcaklık vb.) ile kırılarak küçültülür. Kaya tuzu ile rafine tuzun arasındaki farklılıkları şu görseldeki gibi özetleyebiliriz:

Kaya Tuzu Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Yapılan araştırmalara göre canlıların vücudundaki su ve tuz dengesinin bozulması sonucunda kap ritim bozukluğu, depresyon, baş ağrısı gibi pek çok olumsuz sonucu olabilmektedir. İşte bu sebeple sağlıklı yaşam için doğru tuzu kullanmak ve o tuzun miktarını da iyi ayarlamak gerekmektedir. Ayrıca sahte ürünlerden korunmak için güvenilir satıcılardan alışveriş yapılmalıdır. Kaliteli ve doğal kaya tuzunun özellikleri şunlardır:
(Ayrıca Bakınız: Nasıl Sağlıklı Olunur? En İyi Sağlıklı Yaşam Önerileri Nelerdir?)

➽ Kaliteli ve mineral bakımından zengin kaya tuzları genellikle daha parlaktır. Doğal kaya tuzları rafine edilmiş tuzlar gibi bembeyaz değildir, yakından incelendiği taktirde bazı bölümlerinin şeffaf olduğu görülecektir. Ancak Himalaya kaya tuzları kısmen şeffaf pembe veya mavi de olabilir. Ayrıca tuz tanecikleri birbirinin tıpatıp aynısı değildir, minik siyah killer vb. içerebilir.

➽ Rafine edilmemiş doğal kaya tuzları (diğer adıyla sofrada öğütme tuzları) genellikle noktasal taneciklerden ziyade iri tuz kristallerinden oluşur. Eğer kaya tuzu iri değil de, sofra tuzu gibi minik minik noktasal taneciklerden oluşuyorsa da akışkan olmaması, topaklanması gerekir. Zira tuz bu özelliklere katkı maddeleri sayesinde ulaşır.

Soldan Sağa Doğru: Doğal Kaya Tuzu & Rafine Edilmiş Sofra Tuzu & Öğütülmüş Kaya Tuzu
Soldan Sağa Doğru: Doğal Kaya Tuzu & Rafine Edilmiş Sofra Tuzu & Öğütülmüş Kaya Tuzu
Profesyonel İpucu: Bazı kaya tuzu üreticilerine göre doğal kaya tuzu nasıl anlaşılır sorusunun cevabı minik bir deney yardımı ile bulunabilir. Yarım çay bardağı üzüm sirkesinin içine 1 çay kaşığı tuz ekleyip, 5-10 dk. bekledikten sonra sirke yeni açılmış gazlı içecekler gibi aşağıdan yukarıya doğru köpürmeye başlıyorsa ve bir süre sonra bulanık hal alıyorsa o tuz doğal değildir, rafine edilmiştir.

Türkiye de kadim, medeniyetler beşiği, eşsiz bir Jeopolitik öneme sahip olan bir coğrafyada bulunduğu için zengin tuz rezervlerine sahiptir. Sofra tuzlarının büyük bir çoğunluğu Tuz Gölü’ndeki rezervlerden üretilirken; kaya tuzları ise Çankırı, Çorum, Yozgat, Sivas, Erzincan, Erzurum, Kars gibi (özellikle Çankırı Kaya tuzu ile meşhurdur) zengin bir rezervlerden üretilmektedir. Dolayısıyla kaya tuzu alırken acele edilmemeli, ince elenip sık dokunmalıdır.
(Ayrıca Bakınız: Jeopolitik Konum Nedir? [Türkiye’nin Jeopolitik Önemi])

Kaya Tuzunun Faydaları Nelerdir? Doğal Kaya Tuzu Nasıl Anlaşılır? [Rehber]
Yasal Uyarı: Kaya tuzu nedir ve kaya tuzunun faydaları nelerdir konulu yazımız bilimsel araştırmalar ve saygıdeğer uzmanların aktardıkları gibi güvenilir kaynaklar baz alınarak yalnızca bilgi vermek amacıyla yazılmıştır. Bu yazı teşhis, tanı ve tedavi amacı taşımamakla beraber, yazılanlar her bünyeye her daim uygun olmayabileceği için mutlaka bir uzman kontrolünde uygulanmalıdır. Bu sebeple yazılanların uygulanması okurların sorumluluğundadır. Ayrıca yazıdaki bilgiler zamanla farklılık gösterebilir. Sağlıklı ve mutlu günler dileriz 🙂
(Ayrıca Bakınız: Tıbbi Sorumluluk Feragatnamesi)

MrKaptanTR

Bilgisayar mühendisiyim ve boş zamanlarımda kurucusu olduğum bu platformda yazarlık yapıyorum. Özellikle yazılım ve profesyonel içerik üreticiliği alanlarında çalışıyorum. Spor yapmaktan ve gizemli konuları araştırmaktan keyif alıyorum.

2 Yorum

  1. Markette aynı markanın aynı gramajda Çankırı kaya tuzu ve Himalaya kaya tuzu ürünü var. Siz hangisini önerirsiniz acaba?

    1. Merhaba. Öncelikle Himalaya kaya tuzu ürünleri yurt dışından ithal edildiği için fiyatları kura bağlı olarak değişmektedir. Ayrıca televizyonlarda ve haberlerde sahte Himalaya kaya tuzu hakkındaki haberlere illaki denk gelmişsiniz. Bu sebeplerden ötürü yerli Çankırı kaya tuzu candır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu